سرگذشت حاجی بابای اصفهانی

این نسخه کتاب سرگذشت حاجی بابای اصفهانی دو مزیت دیگر نیز نسبت به سایر نسخه ها دارد:

• اول – کامل است ، یعنی سیاحت انگلستان حاجی بابا را هم دارا می باشد. این حصه ابدا در نسخ فارسی دیده نشده و در نسخه هایی که به تازگی طبع شده موجود نیست و در انگلیسی هم این حصه جداگانه به طبع رسیده است.
• دوم – آنکه دارای یکصد و اندی تصاویر بسیار ممتاز مناسب که ابدا در نسخ فارسی دیده نشده، فقط در بعضی از طبع های انگلیسی چند تصاویر دیده می شود. در جمع نمودن این تصاویر مناسبه نیز خیلی دقت رفته و سلیقه به خرج داده شده.

قهرمان رمان، حاجی بابای اصفهانی کیست؟

به طوری که در پایان جلد دوم رمان سرگذشت حاجی بابای اصفهانی آمده این حاجی بابا میرزا ابوالحسن خان ایلچی است که یکی از رجال معروف دوران قاجار است. میرزا ابوالحسن خانواده اش از مردم مهاباد اردستان بودند.

خانواده او از مهاباد اردستان به اصفهان نقل مکان کرده اند به سبب اینکه دایی او در دستگاه صدر اصفهانی، صدر اعظم فتحعلی شاه صاحب مقام والایی بود، میرزا ابوالحسن را که جوان هوشیار و زیبایی بود به وسیله دایی خود وارد دستگاه دولت کرد.

به واسطه چندین ماموریت به دربار روس و انگلیس که به او داده شد به ایلچی معروف شد و از خانه او که در محله درخونگاه بود هنوز اثری به جاست. سفر وی در سال ۱۲۲۴ و ۱۲۲۵ از راه روم (عثمانی) به انگلستان و مراجعت از طریق بحر و خشکی به دنیای نو و بندر منبی در آن درج کرده است.

در این سفر جیمز موریه مأمور سیاسی دولت انگلستان در دوران سلطنت فتحعلی شاه قاجار به همراه او بوده و مکرر از او نام برده است. کتاب سرگذشت حاجی بابای اصفهانی، در ۸۰ گفتار و ۴۹۶ صفحه تنظیم شده است وشامل ۷۴ تصویر است.