فرهنگ دانشنامه کارا (انگلیسی فارسی) ۵ جلدی

فرهنگ دانشنامه کارا اثر بهاءالدین خرمشاهی است که با واژگان مصوب فرهنگستان سنجیده شده است. در ایران آغازگر کار دشوار فرهنگ نگاری شادروان سلیمان حییم است که چندگونه فرهنگ انگلیسی-فارسی و فارسی-انگلیسی تالیف کرد، که نخستین آنها در حدود ۸۰ سال پیش انتشار یافت که این آثار با گذشت زمان کلاسیک می شوند، نه کهنه. گهگاه که معادلی نایاب را در آثار او باز می یابیم، متوجه می شویم که او چه خدمتی به فرهنگ کرده است. سپس روانشاد عباس آریان پور در دهه ۱۳۴۰ فرهنگ های دوزبانه انگلیسی فارسی را منتشر کرد.

پس از او فرزندش منوچهر آریان پور فرهنگ های دوزبانه ای با همکاری پدرش یا مستقلا تالیف و طبع کرد که مهمترین آنها فرهنگ پیشرو آریان پور (۷ جلدی) است که در سایت دی بوک موجود است. پس از آن به سه کار پیشرفته دیگر می رسیم: فرهنگ های استاد علی محمد حق شناس (با عنوان فرهنگ هزاره)، فرهنگ دکتر محمدرضا باطنی (با عنوان فرهنگ پویا) که در حال حاضر هم اشتغال به گسترش و تصویر افزایی آنها دارد. و فرهنگ نشر نو تالیف آقای محمدرضا جعفری.

جلد آخر خود اثری مستقل و در عین حال متصل به مجلدات اصلی است. و شامل ۲۶۴۰۰ اصطلاح و واژگان ۶۰ رشته علمی-فنی-فلسفی-دینی-هنری و… است. واژه های هر رشته را صاحبنظران همان رشته انتخاب کرده اند. نام این جلد از دوره، تکلمه – واژگان تخصصی همراه با فرهنگ واره زندگینامه ای واژگان است. این تکلمه جبران کننده کمبود واژگان تخصصی در متن فرهنگ دانشنامه کارا است.

اما ویژگی های فرهنگ دانشنامه کارا :

• فرهنگ دانشنامه کارا، فرهنگ محض نیست، بلکه بیش از ۱۵۰۰۰ مدخل دانشنامه ای-دایره المعارفی دارد که عمدتا مبتنی بر ویراست یک جلدی دانشنامه بریتانیکا است. همچنین از دانشنامه های دیگر مانند دایره المعارف فارسی و دانشنامه دانش گستر و چندین مرجع دیگر بهره گرفته شده است.
• این فرهنگ سنجیده با واژه های مصوب فرهنگستان ادب فارسی است و در برابر هر معادلی که در ۱۰ دفتر این گونه واژه ها از سال ۱۳۷۶ تا ۱۳۹۲ انتشار یافته و ما برگزیده ایم آمده است. واژه های مصوب فرهنگستان ادب فارسی در حدود ۴۵۰۰۰ مدخل است. ولی چون غالبا علمی  فنی محض است، برگزیده های ما در حدود ۱۰۰۰۰ واژه است.
• فرهنگ کارا هم آوانگاشت (تلفظ) انگلیسی بریتانیایی را در بر دارد و هم آمریکایی را، و نیز تفاوت واژگان این دو گونه از زبان انگلیسی را. مترادف ها  و گاه متضادها هم آورده شده است. یعنی از واژه ای به مترادف های آن ارجاع داده شده است.
• تا حد ممکن در برابر اصطلاحات (idm) یا تعبیر اصطلاحی فارسی آورده شده است چنانکه در برابر تغییرات و کلمات عامیانه انگلیسی هم تعبیرات و کلمات عامیانه فارسی و در برابر ضرب المثل ها هم ضرب المثل آمده. البته این از ضروریات فرهنگ نویسی است.
• فرهنگ کارا اولین فرهنگ انگلیسی فارسی از نظر حجم حروف نگاری، نه صرفا تعداد جلدهاست.
• فرهنگ دانشنامه کارا حاوی بیش از ۱۵۰۰۰۰ مدخل اصلی و فرعی و بیش از ۲۶۰۰۰ مدخل تخصصی فنی است.