معرفی کتاب رضا شاه از تولد تا مرگ:
کتاب رضا شاه از تولد تا مرگ، کتاب دیگری از زندگی سیاسی رضاشاه است. نویسنده تلاش کرده است زوایای تازه تری از زندگی سیاسی و اجتماعی رضاشاه پس از کتاب اولش، یعنی کتاب رضاشاه از الشتر تا الاشت، به تصویر بکشد.
امروز پس از فرونشستن موج های ملتهب سه دهه پیش، باید بپذیریم که این شخصیت چه در قالب یک پادشاه و چه قزاقی مستبد، در هر حال طی بیست سال حکومت خود، تغییرات نسبتا وسیعی را در عرصه های مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی باعث شده و قوانین و مبانی نوینی را به وجود آورده است.
ابعاد تغییرات یاد شده در اندازه هایی است که به هیچ وقت نمی توان بانی، یا واسطه آن را در عرصه تاریخ ایران نادیده گرفت. در هر صورت، او پایه گذار سلسله ای است که بیش از نیم قرن و در پر کشاکش ترین برهه تاریخ و هنگام بلوک بندی های سیاسی و نظامی جهان، حاکم بر مقدرات سیاسی و اجتماعی مردم ایران شد.
به همین مطالعه کتاب رضا شاه از تولد تا مرگ، به عنوان بخش لاینفک از تاریخ معاصر کشورمان ضرورتی امکارناپذیر می نماید.
درباره پروژه مدرنیزاسیون رضاشاهی:
رضا شاه که با کودتای اسفند ۱۲۹۹ شمسی در صحنه سیاسی ایران ظاهر شد در فاصله بین ۱۲۹۹ تا ۱۳۰۲ نخست وزیر شد، وزیر جنگ دایمی هم بود. در این مدت ارتش حرفه ای را گسترش داد، شورش های عشیره ای را فرو نشاند و امنیت به وجود آورد، و تحصیل کردگان زیادی را با خود همراه کرد.
مدرنیزاسیون را پس از آن که قدرت را کاملا قبضه کرد، در پیش گرفت. بنایی دو نیروی اصلی مدرنیزاسیون در عصر رضاشاه را ملی گرایی، و ارتش و کنترل مطلقه و خودرای حکومت می داند؛ اما عیسوی از نفت، دولت و بورژوازی ملی به عنوان نیروهای مدرنیزاسیون رضاشاه یاد می کند. رضاشاه، ۱۰ وزارتخانه جدید تاسیس کرد، و کوشید تا با راه اندازی نظمی بوروکراتیک زمینه های نوسازی را فراهم سازد. کتاب رضا شاه از تولد تا مرگ
.
این بورکراسی در نهایت ۹۰ هزار نفر را در خود جای داد و به پشتوانه این دستگاه اداری، ارتش و پول نفت که به مقدار قابل توجهی رسیده بود، مدرنیزاسیون آغاز شد. صنعتی شدن بهش بزرگی از مدرنیزاسیون بود، و به نظر نمی رسید دولت استراتژی آگاهانه ای در خصوص جایگزینی واردات دنبال کند؛ اما بخش بزرگی از صنایع در این راستا و عمدتا در دهه ۱۳۱۰ شمسی ایجاد شدند.
با نگاهی به توزیع کارخانجات ایجاد شده، به نامتوازن بودن آن و محدود شدن در چند استان کشور پی می بریم. طبقه متوسط محصول عصر رضاشاه است که جایگزین طبقه متوسط سنتی بازار شد. شکل گیری این طبقه را باید در ساختار مدرنیزاسیون از بالا و مداخله دولت در اقتصاد جستجو کرد. کتاب رضا شاه از تولد تا مرگ
مسئله دموکراسی در دوران رضاشاه:
یکی از موارد بحث دوران رضاشاه مسئله دموکراسی است. هرگونه بحثی درباره زمینه های ساختاری و تاریخی دموکراسی در ایران بدون پرداختن به ماهیت احزاب سیاسی ناقص است. دموکراسی تحکیم شده متضمن وجود احزاب پایدار است. تاریخ احزاب در ایران با بروز دو حزی عامیون و اعتدالیون در مجلی مشروطه شروع شد. کتاب رضا شاه از تولد تا مرگ
اولی حزبی شبیه دموکرات های غربی و دومی مدافع اشراف، تجار ثروتمند و معدودی روحانیون لیبرال بود. عامیون را می توان نماینده طبقه متوسط جدید ایران دانست. جدایی دین از سیاست، خدمت نظام وظیفه عمومی، تقسیم اراضی میان دهقانان، آموزش اجباری، تشکیل بانک کشاورزی، تاکید بر مالیات غیرمستقیم به جای مالیات مستقیم و مبارزه با غارت اموال کشور، برنامه این حزب را تشکیل می داد. کتاب رضا شاه از تولد تا مرگ
مدرنیزاسیون اقتدارگرایانه رضاشاه به کمک ارتش و بوروکراسی صورت می گرفت و وجود ارتش، وی را از هرگونه کسب مشروعیت برای اقداماتش بی نیاز می کرد. در عین حال، حضور ۸۰ درصد مردم در روستا، که تحت سلطه مالکان بزرگ و فرماندهان ارتش که به جمع مالکان پیوسته بودند، رضاشاه دیگر نیازی به مشروعیت یافتن اقدامات خود توسط روستائیان نداشت.
در کتاب رضا شاه از تولد تا مرگ به طور مبسوط به شرح وقایع دوران رضاشاه پرداخته شده است که می تواند به نوعی تکمیل کننده کتاب رضاشاه از الشتر تا الاشت باشد.
نقد و بررسیها0
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.