فرهنگ افسانه های مردم ایران (۱۹ جلدی)

کتاب فرهنگ افسانه های مردم ایران نزدیک به دو هزار روایت افسانه ای را در بر می گیرد و در ۱۹ جلد به صورت الفبایی تنظیم شده است. گذشته از جنبه زیبا شناسی افسانه ها که مرز و محدوده سنی نمی شناسد و برای خواننده و شنونده اش لذت معنوی به جای می گذارد، این فرهنگ خود یک تاریخ است.

بیان تخیلی تاریخ اجتماعی و فرهنگی مردمانی است که قرن ها با دم دست ترین و در عین حال پیچیده ترین هنر خود (قصه پردازی و قصه گویی) رنج ها، خوشی ها، آرزوها، رویاها، امیدها، نا امیدی ها و درک و دریافت خود از پیرامونشان را در قالبی خیالی بیان و از نسلی به نسل دیگر منتقل کرده اند.

افسانه ها پنجره ای به سوی جهان آن مردم می گشاید؛ مردم و جهانی که دیگر نیستند اما لذت و شگفتی ای که با هنرشان آفریده اند همچنان باقی است.

افسانه ها عمری به قدمت عمر انسان دارند. از هنگامی که انسان ها قدرت کار و تفکر پیدا کردند توضیح و تفسیر طبیعت و جامعه را نیز آغاز نمودند و این مقوله را در قالب اسطوره، نقاشی، پیکر تراشی، رقص و … نسل اندر نسل به یکدیگر منتقل ساختند  و می سازند. کتاب فرهنگ افسانه های مردم ایران

قصه، توده ای ترین هنر است. طرح مسایل مردم در قالبی جذاب، پر کشش، سرگرم کننده و ساده، یکی از دلایل فراگیر شدن قصه هاست. البته نباید تصور کرد که صرف جذابیت و کشش، علت دوام حیات قصه هاست آنچه قصه ها را تداوم و حیات بخشیده، ضرورتی درونی، مضاف بر سطح فرهنگی جامعه است.

گذشته از رگه اصلی قصه ها، رسم و رسوم عادات و عقاید و سنت های مردم نیز در ادب شفاهی ایشان منعکس شده است. «آدی و بودی» به سخره گرفته می شوند و مهر مادر در «بز زنگوله پا» ستایش می شود.

دزدی و نامردی، خیانت، ناموس ربایی و زورگویی در قصه ها، مذمت و جوانمردی، گذشت، فداکاری و دست گیری از فقیران ستایش می شود؛ اما این مضامین در ادبیات نوین و مکتوب نیز به نوعی بیان می گردد.