نوش جان

کتاب نوش جان ؛ هنر آشپزی و آداب و رسوم ایرانی ، عنوان کتاب ارزشمندی نوشته نجمیه خلیلی باتمانقلیچ است. کتاب نوش جان یا کتاب آشپزی نجمیه باتمانقلیچ ، نتیجه ۲۵ سال آزمایش غذاهای مختلف و مطالعات تاریخی در سنت ها و آداب و رسوم ایرانی و نوشتن سه کتاب درباره غذاهای ایرانی به زبان فرانسه، انگلیسی و بالاخره پیدا کردن راه حله ای تازه برای تهیه غذاهای سنتی ایرانی در دنیای امروز است. نویسنده در مقدمه کتاب اذعان داشته : من این کتاب را برای کسانی که دوستدار معلومات درباره غذاها، سنت ها و آداب و رسم ایرانی هستند؛ همچنین برای آنهایی که آشپزی ایرانی را می دانند اما غذای شان به گونه ای که دلشان می خواهد در نمی آید نوشته ام.

برای رعایت روش سنتی و دستور تهیه غذا با پیمانه اندازه گیری و تعیین زمان معین، لااقل هر دستورالعمل را دوبار اشخاص مختلف آزمایش کرده اند تا نتیجه مطلوب به دست آید. گنجینه ای از ۲۵۰ دستورالعمل آشپزی ایرانی است. ۱۲۰ تصویر از غذاها ب همراه مینیاتورهای ایرانی و حکایاتی از مراسم کهن و امروزی، شعر، قصه، سفرنامه و امثال گوناگون، این کتاب را به شکل دیباچه ای بر هنر و فرهنگ ایرانی آورده است. دستورالعمل ها به زبانی بسیار ساده بیان شده اند. هم از این رو آدمی یاد می گیرد که چگونه با افزودن کمی گوشت، مرغ یا ماهی، سبزی ها و میوه ها، غذاهای خوشمزه، ساده و خوش رنگ و بو بپزد.

درباره محتوای کتاب :

در کتاب نوش جان به اعیاد، مراسم، جشن های ایرانیان و غذاهای مورد استفاده در آنها اشاره شده است: از جشن زمستانی شب یلدا (تولد خورشید) که به تعبیری معادل کریسمس و تولد مسیح در کشورهای غربی است، تشریفات مذهبی و نمادین که در مجالس ازدواج امروزی رایج است. تاریخ هزار ساله هنر  ادبیات ایرانی، به مانند تاروپود فرشی باشکوه، در کتاب نوش جان یا کتاب آشپزی نجمیه باتمانقلیچ تنیده شده است.

قطعاتی مرتبط با غذا، از آثار کلاسیک قرن دهم مانند «شاهنامه» و «هزار و یک شب»، تا آثار مینیاتور «میر مصور» و «آقا میرک»، از اشعار «عمر خیام»، سهراب سپهری تا لطایف ملانصرالدین، عبید زاکانی و بسحق در این کتاب گنجانده شده است. کتاب نوش جان این امکان را به وجود می آورد که با یکی از قدیم ترین – و در ین حال ناشناخته ترین – سنت های آشپزی در سرزمینی که نخستین دستور آشپزی در چهار هزار سال پیش، بر لوح سفالی به خط میخی نگاشته شده، آشنا شویم.

فهرست کتاب :

مخلفات، آش ها و سوپ ها، حلیم ها و دلمه ها، املت ها و کوکوها، گوشت ها، مرغ ها و ماهی ها، چلوها و پلوها، خورش ها، ترشی ها و شورها، مرباها، شیرینی ها و نان ها، دسرها، نوشیدنی های سرد و گرم، وسایل اولیه آشپزخانه ایرانی، نمونه هایی از آیین های ایرانی…